Jovan Cvijić je rođen 11. oktobra 1865. godine u Loznici.
Nakon osnovne škole koju je završio u Loznici, završio je nižu gimnaziju u Loznici (prve dve godine) i gimnaziju u Šapcu (treću i četvrtu godinu), a potom je završio višu Prvu beogradsku gimnaziju, u generaciji sa Mihailom Petrovićem Alasom i drugim velikanima, o čemu je napisan roman i snimljen TV-film „Šešir profesora Koste Vujića“.
1884. godine upisuje studije geografije na Velikoj školi u Beogradu, a završava ih 1888. godine.
Služio se Engleskim, Nemačkim i Francuskim, koji su mu dosta značili zbog nedostatka literature na Srpskom.
Godinu dana je predavao geografiju u drugoj
muškoj gimnaziji, a 1889. godine upisuje studije fizičke geografije i geologije u Beču, gde je i doktorirao 1893. godine.
Cvijić se bavio i geologijom (geomorfologijom, tektonikom, paleogeografijom i neotektonikom). Njegova monografija o karstu (krasu) izazvala je veoma pozitivne reakcije u evropskim naučnim krugovima, a pristupna akademska beseda o strukturi i podeli planina Balkanskog poluostrva na osnovu geološko-tektonske građe proslavila ga je kao prvog južnoslovenskog geotektoničara.
Još jedan značajan pomak u nauci Cvijić je načinio dok je posmatrao okolinu Midžora, vrha Stare planine i planinu Rilu (Bugarska), gde je prepoznao tragove glacijacije u vidu 102 gorska oka, planinska jezera. Do tada se smatralo da ovaj region nije bio zahvaćen glacijacijom, pa je ovo Cvijićevo otkriće napravilo prekretnicu u izučavanju glacijacije po pitanju rasprostranjenja.
Dvotomna „Geomorfologija“ Jovana Cvijića koja daje geomorfološki prikaz terena na Balkanskom poluostrvu ni danas nije izgubila na aktuelnosti i predstavlja izvanrednu polaznu osnovu u savremenim istraživanjima.
